شواهد یخچالی و زمین‌ساختی کواترنر پسین در حوضه چشمه لنگان اصفهان

author

Abstract:

مقدمه:کواترنر جدیدترین دوره عمرکره زمین است. برخلاف کوتاهی این برهه از زمان، شواهد موجود گواه تنوع و اهمیت رخ دادهای صورت گرفته در آن می‌باشد. اهداف: در این مقاله بر اساس آثار ژئومورفولوژی اقلیمی و ساختمانی تاریخ تحولات طبیعی حوضه چشمه‌لنگان واقع در شمال غرب استان اصفهان در طی کواترنر پسین مورد مطالعه قرارگرفته است. این حوضه در بخش مرکزی رشته‌کوه زاگرس و زون سنندج - سیرجان قرار گرفته و ابرگسل زاگرس از غرب آن عبور می‌کند. مواد و روش‌ها: برای دستیابی به چنین مقصودی، با استفاده از داده‌های اقلیمی موجود و تلفیق آن با روش رایت، نسبت به تعیین دمای منطقه در آخرین دوره یخچالی اقدام گردیده و مورفولوژی آن زمان بازسازی شده است. همچنین، شاخص‌های ریخت‌سنجی زمین‌ساخت فعال با استفاده از مدل رقومی ارتفاع با دقت 30 متر در محیط‌های نرم‌افزاری آرک‌مپ، آرک‌ویو و گلوبال‌مپر اندازه‌گیری شده‌اند. نتیجه‌گیری: در آخرین مرحله یخبندان کواترنر تقریباً 72 درصد منطقه همواره پوشیده از برف و یخ بوده است. در چنین شرایطی برف‌های انباشته شده در سیرک‌های کوهستانی، یخچال‌هایی را تشکیل می‌داده‌اند که به سمت دامنه کوه‌ها سرازیر شده و دره‌های  Uشکلی را حفر می‌کرده‌اند. این یخچال‌های فرعی پس از اتصال به یکدیگر، در جهت شیب کلی زمین به خارج از حوضه هدایت می‌شده‌اند. علاوه برآن، دره‌های تکتونیکی زیادی در این محدوده وجود دارند که فرم V شکل داشته و نه تنها جهت‌گیری آن ها هیچ انطباقی با مسیرهای یخچالی ندارد، بلکه مسیرهای یخچالی را نیز قطع می‌کنند. بنابراین، آشکار شد که پس از آخرین دوره یخچالی، گسل‌ها در این منطقه فعالیت داشته و موجب حرکات زمین‌ساخت جدیدی شده‌اندکه به تجدید سیکل فرسایش منجر شده و این منطقه را به یک فلات در حال تجزیه تبدیل کرده‌اند. این موضوع با نظر تئودور اوبرلندر در مورد روند تکوین رودخانه‌های این منطقه از زاگرس همخوانی دارد. براین اساس، پیش‌بینی می‌شود که در آینده همچنان نرخ فرسایش در این منطقه بالا بوده و فعالیت‌های زمین‌ساختی نیز امکان وقوع خواهند داشت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ردیابی آثار یخچالی کواترنر در حوضه آبی رودخانه بوانات

با توجه به اینکه تحولات اقلیم بخصوص تحولات اقلیمی دوران چهارم همواره چهره زمین را دستخوش تغییر کرده است شناسایی و ردیابی آثار این تحولات مقوله‌ای مهم برای ژئومورفولوژیست‌ها محسوب می‌شود. یکی از مهمترین شواهد تغییرات وتحولات اقلیمی دوران چهارم وجود آثار یخچال‌های طبیعی  باقی مانده از این دوره می‌باشد.  در این مقاله به شناسایی و ردیابی آثار یخچالی در حوضه آبریز رودخانه بوانات پرداخته شده  و...

full text

بررسی تغییرات آب وهوایی کواترنر پسین با استفاده از شواهد ژئومورفولوژیک در حوضه ی در یاچه ی نئور

ارتفاعات تالش به دلیل قرارگیری در مجاورت بزرگترین پهنه ی آبی بسته ی دنیا یعنی دریای خزر وبهره گیری از منابع رطوبتی عظیم آن به ویژه در دامنه های خاوری یکی از مناطق مرطوب  آب وهوایی کشور محسوب می گردد. این موقعیت به همراه اختلاف ارتفاع زیاد مکانی که از سطح دریا تا خط الرأس ارتفاعات به بیش از3200 متر می رسد، باعث ریزش بارش های کافی در طول سال می گردد، که شکل آن در فصول سرد در ارتفاعات به صورت برف ...

full text

بررسی پالئوکلیمای حوضه آبخیز جاجرود به کمک شواهد یخچالی

  اقلیم با تغییرات تناوبی خود طی دوره کواترنر، منشا تحولات بسیاری در فرم­های اراضی و شکل­گیری تمدن‌های بشری بوده است؛ لذا در این مطالعه در صدد ترسیم شرایط اقلیمی حاکم بر حوضه جاجرود در کواترنر پایانی با بهره­گیری از شواهد ژئومورفیک هستیم. بدین منظور آثار و شواهد یخچالی بجا مانده از دوره­های یخچالی در ارتفاعات حوضه جاجرود، به کمک نقشه­های توپوگرافی، تصاویر ماهواره­ای و بازدید­های میدانی ردیابی گ...

full text

بررسی تغییرات آب وهوایی کواترنر پسین با استفاده از شواهد ژئومورفولوژیک در حوضه ی در یاچه ی نئور

ارتفاعات تالش به دلیل قرارگیری در مجاورت بزرگترین پهنه ی آبی بسته ی دنیا یعنی دریای خزر وبهره گیری از منابع رطوبتی عظیم آن به ویژه در دامنه های خاوری یکی از مناطق مرطوب  آب وهوایی کشور محسوب می گردد. این موقعیت به همراه اختلاف ارتفاع زیاد مکانی که از سطح دریا تا خط الرأس ارتفاعات به بیش از3200 متر می رسد، باعث ریزش بارش های کافی در طول سال می گردد، که شکل آن در فصول سرد در ارتفاعات به صورت برف ...

full text

تکامل مکران ساحلی، طی کواترنر پسین

منطقه مورد بررسی در جنوب شرق کشور و بخشی از مکران ساحلی محسوب می شود که بیشتر از خلیج های امگا شکل و تراس های دریایی تشکیل شده است. روش این تحقیق متکی بر روشهای GIS، زمان سنجی به روش کربن14 و پیمایش های میدانی بوده است. قدیمی ترین شواهد جغرافیای کواترنر دراین مناطق به سنyr BP 17600 در خلیج چابهار به دست آمده که قابل تطابق با پیشروی فلاندرین پس از آخرین فاز یخچالی است و پس از آن آخرین توالی رسوب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 33  issue 2

pages  223- 237

publication date 2018-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023